فرق میلگرد ساده و آجدار چیست و هر کدام چه ویژگی هایی دارند؟

میلگردها هم مانند سایر محصولات صنعتی، دارای انواع گوناگونی هستند. این محصولات که در حوزه ساختمان سازی و صنعتی، کاربرد فراوانی دارند، از لحاظ ظاهری به دو نوع آجدار و ساده تقسیم می شوند. در این مطلب به بیان فرق میلگرد ساده و آجدار از تمامی جهات پرداخته و این دو نوع میلگرد را به شما معرفی می کنیم.

میلگرد ساده چیست؟

پیش از پرداختن به تفاوت میلگرد ساده و آجدار بهتر است به معرفی این دو نوع میلگرد بپردازیم. میلگردهای ساده نوعی از میلگرد هستند که نمایی صاف و صیقلی دارند. به عبارت بهتر، میلگردها ساده دارای هیچگونه آجی روی سطح خارجی خود نیستند. این نوع از میلگردها برای افزایش مقاومت کششی بتن و به صورت محدود در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند.
میلگردهای ساده، در قطرهای متفاتی بین 6 تا 200 میلی متر و به طول 6 یا 12 متر تولید و به بازار عرضه شده و هر کدام، کارایی خاص خود را دارند. جالب است بدانید که میلگردهای ساده در مقایسه با سایر میلگردها از مقاومت کششی کمتری برخوردار بوده و به همین علت هم در دسته فولادهای نرم قرار می گیرد.

میلگرد آجدار چیست؟

میلگردهای آجدار در سطح خارجی خود، دارای برش هایی هستند که آج نامیده می شوند؛ شما می توانید این برش ها را در تصویر پایین مشاهده کنید. یکی از مهم‌ترین فرق های میلگرد ساده و آجدار که در ساختمان‌سازی اهمیت زیادی دارد، قدرت چسبندگی آن ها به بتن است. آج های این نوع میلگرد باعث می شود تا بتن راحت تر به میلگرد چسبیده و میلگرد به سختی از بتن بیرون کشیده شود. وظیفه اصلی این میلگردها افزایش استحکام و مقاومت بتن است. اگر می خواهید بدانید میلگرد آجدار و گریدهای آن چه تفاوتی با سایر انواع میلگرد دارند، در ادامه با ما همراه باشید.
میلگرد آجدار در دو نوع شاخه و کلاف و در سایز های بین 5.5 تا 40 میلی متر تولید می شود.
نکته جالب توجه اینجاست که میلگردها با نام های A1، A2، A3 و A4 شناخته می شوند. نام A1 برای میلگرد ساده به کار می رود و سه شماره دیگر به انوع مختلف میلگرد آجدار تعلق دارد. تفاوت این میلگردها در این است که میلگرد A2 دارای آج های کمتری بوده و با افزایش شماره تا A4 میزان آج ها افزایش می یابد. توضیحات بیشتر در رابطه با این 4 نوع میلگرد در بخش های بعدی و به طور مفصل برای شما ارائه خواهد شد.

پس از آشنایی کلی با انواع میلگرد ساده و آجدار به تشریح فرق بین این دو میلگرد از جهات گوناگون خواهیم پرداخت.

فرق میلگرد ساده و آجدار

در این بخش به بیان فرق میلگرد ساده و آجدار از جهات مختلف مانند: ابعاد، کاربرد، شکل ظاهری، روش تولید و سایر موارد مربوطه خواهیم پرداخت.

ابعاد

ابتدایی ترین فرق میلگرد ساده و آجدار در سایز آن هاست. در حالت کلی، انواع میلگرد ساده در ابعاد 5.5 تا 20 میلی متری و میلگردهای آجدار در ابعاد 5.5 تا 40 میلی متری مورد استفاده قرار می گیرند. قیمت میلگرد در سایزهای مختلف را در لیست زیر می توانید مشاهده کنید:

قیمت میلگرد 8
قیمت میلگرد 14
قیمت میلگرد 16

کاربرد

میلگردهای ساده و آجدار از لحاظ کاربرد نیز تفاوت های زیادی دارند. به طور کلی، میلگردهای ساده بیشتر در موارد صنعتی به کار می روند. این در حالی است که میلگردهای آجدار بیشتر در ساختمان سازی کاربرد دارند.

به عنوان مثال میلگردهای ساده برای ساخت خاموت، میلگرد زیگزاگ، انواع پیچ و مهره و برخی از اتصالات صنعتی به کار می روند. همچنین این نوع میلگرد در آهنگری و جوشکاری نیز کاربرد دارد؛ چراکه برش و خم کردن آن نسبت به سایر انواع میلگردها ساده تر است. از میلگردهای ساده به عنوان دورپیچ در آرماتوربندی و به عنوان میلگرد حرارتی در سقف های تیرچه بلوک نیز استفاده می شود. بهتر است بدانید که استفاده از میلگرد ساده در سازه های سنگین توصیه نمی شود.

همانطور که اشاره کردیم، استفاده از میلگردهای آجدار در ساختمان سازی رایج است. از جمله کاربردهای این نوع میلگرد در این حوزه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بتن ریزی دیوارها
افزایش مقاومت بتن
تقویت فونداسیون
افزایش نیروی برشی
بتن ریزی کف سازه

همانطور که گفتیم، میلگردهای A3 و A4 بیشترین میزان آج را دارند و به همین علت هم برای ساخت اسکلت فلزی و تیرچه بتنی به کار می روند. یکی دیگر از فرق های میلگرد ساده و آجدار در این مورد است که میلگردهای آجدار از مقاومت بالایی برخوردار بوده و مانند میلگردهای ساده قابل برش کاری و خم شدن نیستند. این ویژگی باعث می شود تا از میلگردهای آجدار در صنعت جوشکاری استفاده نشود.

لازم به ذکر است که میلگردهای آجدار در برابر زنگ زدگی مقاوم هستند؛ چراکه از فولاد حرارت دیده ساخته شده اند.

روش تولید میلگرد ساده و آجدار

روش تولید میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقریبا مشابه است. تنها فرق میلگرد ساده و آجدار در مرحله شکل دهی آن هاست. برای تولید این نوع از میلگردها، ابتدا شمش های مورد نظر را در کوره های مخصوص با حرارت 1100 درجه سانتی گراد قرار داده و سپس با کمک جریان آب برای نورد آماده می شوند. این شمش ها، مرحله پخت را در کوره و پس از اینکه به دمای مورد نظر رسیدند، طی می کنند. مرحله بعدی سایزدهی و قالب بندی میلگردهاست. در مرحله قالب بندی، فرق میلگرد ساده و آجدار مشخص می شود. در این مرحله، میلگردهای ساده داخل قالب قرار گرفته و آجدار می شوند.

رده مکانیکی میلگردها

میلگردهای ساده و آجدار بر اساس خواص مکانیکی به 4 گروه A1، A2، A3 و A4 تقسیم بندی می شوند. در ابتدای این مطلب به طور خلاصه با این اسامی آشنا شدید؛ در واقع نرخ میلگرد در برندهای مختلف مانند: قیمت میلگرد بناب، به رده آن‌ها که نشان‌دهنده نوع آج روی میلگرد است، وابسته خواهد بود. در این بخش قصد داریم تا توضیحات کاملی را در این رابطه به شما ارائه دهیم.

میلگرد A1

میلگرد A1 که با نام میلگرد ساده یا میلگرد 240 نیز شناخته می شود، در دسته فولادهای نرم قرار دارد. این نوع از میلگرد دارای مقاومت کششی بالایی است.

میلگرد A2

میلگردهای A2، A3 و A4 همگی از نوع آجدار هستند و تفاوتشان در میزان سختی و تعداد آج آن هاست. میلگرد A2 یا میلگرد 340 نسبت به دو نوع دیگر، تعداد آج های کمتری داشته و از لحاظ سختی نیز، نیمه سخت محسوب می شود. لازم به ذکر است که دیگر فرق میلگرد ساده و آجدار در میزان مقاومت آن هاست. میلگرد A2 در مقایسه با میلگرد A1 مقاومت بیشتری دارد. این نوع از میلگردها دارای آج هایی به شکل مارپیچ هستند.

میلگرد A3

میلگرد A3 یا 400 نسبت به دو نوع قبلی مقاومت بالاتری داشته و آج های آن به شکل هشتی یا جناقی است. در برخی از موارد این نوع از میلگرد، تحت عنوان میلگرد خشک معرفی می شود. بهتر است بدانید که از میلگرد A2 به صورت عرضی و از میلگرد A3 به صورت طولی استفاده می گردد. همچنین میلگرد A3 از میلگرد A2 سخت تر و شکننده تر است.

میلگرد A4

میلگرد A4 یا 500، سخت ترین نوع میلگرد آج دار بوده و طبعاً قیمت بالاتری نیز دارد. همانطور که در تصویر پایین می بینید، آج های این میلگرد، نسبت به محور طولی به صور مرکب قرار گرفته اند. این نوع از میلگردها برای استفاده در سازه های سنگین مانند پل ها مناسب هستند.

قدرت جوش پذیری

یکی دیگر از فرق های اساسی میلگرد ساده و آجدار در قدرت جوش پذیری آن هاست. میلگردهای ساده از خاصیت جوش پذیری بالایی برخوردارند و به همین دلیل در صنایع مربوط به جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرند اما میلگردهای آجدار به خصوص میلگردهای A3 و A4 قابل جوشکاری نیستند.

قدرت آبکاری میلگردها

میزان آبکاری میلگردها یکی دیگر از فرق های میلگرد ساده و آجدار است. فرآیند آبکاری روی میلگردهای ساده صورت می گیرد تا میزان مقاومت این نوع از میلگرد را در برابر خوردگی، ضربه، سایش و اکسیداسیون افزایش دهد.

قدرت شکل پذیری

از دیگر فرق های میلگرد ساده و آجدار می توان به قدرت شکل پذیری آن ها اشاره کرد. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم میلگردهای ساده در دسته فولاد نرم قرار دارند و از شکل پذیری بالایی برخوردارند. به همین علت هم از این نوع میلگرد در صنایع گوناگون استفاده می شود.

این در حالی است که میلگردهای آجدار از میلگردهای ساده، سخت تر بوده و این ویژگی باعث می شود تا برای استفاده در صنعت ساختمان سازی مناسب باشند. در حوزه ساختمان سازی، در صورتی که نیاز به استفاده از میلگردهای انعطاف پذیر باشد، از میلگردهای A2 که نسبت به میلگردهای A3 و A4 منعطف تر هستند، بهره گرفته می شود. استفاده از میلگرد A3 در سازه هایی که باید در برابر زلزله مقاوم باشند، توصیه نمی شود؛ چراکه این نوع میلگرد، خاصیت شکل پذیری ندارد.

خاصیت کششی میلگردها

داشتن خاصیت کششی متفاوت، یکی از دیگر فرق های بین میلگرد ساده و آجدار است. میلگردهای آجدار نسبت به میلگردهای ساده از خاصیت کششی بالاتری برخوردار هستند. در واقع استحکام کششی در میلگرد A4 در بیشترین میزان و در میلگرد A1 در کمترین میزان است.

خاصیت خستگی میلگردها

هر سازه ساختمانی پس از اتمام مراحل ساخت، ممکن است در برابر تنش های لرزشی یا ضربه ای قرار بگیرد. این تنش ها می توانند باعث ترک خوردن، شکستن یا فروریختن میلگردها شوند. خاصیت خستگی میلگردها به میزان شکل پذیری آن ها وابستگی دارد. به عبارت دیگر هرچه میزان شکل پذیری و قدرت انعطاف میلگرد بیشتر باشد، مقاومت بیشتری در برابر خستگی و تنش های گوناگون از خود نشان می دهد.

بنابر آنچه پیش تر گفته شد، میزان انعطاف پذیری در میلگردهای A1 بیشتر از میلگردهای A2 و A3 بوده و میلگرد A4 نیز از کمترین میزان انعطاف پذیری برخوردار است.

قیمت؛ اصلی ترین دلیل تفاوت

از دیگر فرق های میلگرد ساده و آجدار ، می توان به قیمت آن‌ها اشاره کرد. تعیین قیمت انواع میلگرد به مواردی مانند نرخ شمش آهن و سایر مواد اولیه به کار رفته در این محصولات وابستگی دارد اما در حالت کلی باید اعلام کرد که قیمت میلگرد آجدار نسبت به میلگرد ساده از نرخ بالاتری برخوردار است.